Marrùbi-negre
Ballota nigra
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Marrube-negre, Marrube-rouge, Erbo-de-Sant-Jan, Emouchino, Paro-mouissau.
Noms en français : Ballote noire, Marrube noir.
Descripcioun :Planto un pau grando, di fueio bèn verdo e qu'empudisson quouro soun fretado. Li flour, clinado tóuti dóu meme coustat, an de petalo bèn larjo.
Usanço :Lou marrùbi-negre èi couneigu en farmacìo pèr ajuda i proublèmo de nèr (depressioun), contro lis ànci e tambèn contro li mau de vèntre, lou bòmi etc. Au nostre se prenié de ban rituau pèr la Sant-Jan (O. Madon) ço qu'apararié contro li mau de vèntre (P. Lieutaghi). A Mountbrun servié pèr faire fugi li mouissau (O. Madon). Lis enfant s'amusavon à n'en fuma li fueio : "Se sian bèn regala, avèn fuma de marrùbi".
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ballota
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ballota nigra L., 1753
Counsòudo
Equisetum ramosissimum
Equisetaceae
Àutri noum : Coussòudo, Erbo-de-la veissello, Fretadou, Penche, Torco.
Nom en français : Prêle ramifiée.
Descripcioun :La counsòudo, vo cassòudo en roudanen, es uno planto tras que coumuno dins mant'un relarg. Èi proun chanjadisso dins soun biais d'èstre. Se recounèis majamen, s'es en espigo, à sa pouncho que l'acabo ; pamens li dènt di guèno soun toujour acabado pèr uno longo pouncho en fiéu quouro soun jouino (fotò), acò pòu pas engana.
Usanço :H. Chastel : "Èro pèr faire lei coussoundoun, lou cause que tordian, que n'en fasian un nous coum'acò... E se vendié en espiçarié encaro ! Nautre n'avian eici. Alor n'en fasian la veisselo. Èro rugous acò" (O. Madon, op.cit. p. 144). E peréu, J. Delaunay :"Acò fai briha li couire, amé de lissiéu" (ibid.). Èi peréu uno planto vertuouso (vèire çai souto).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 150 cm
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Equisetum
Famiho : Equisetaceae
Ordre : Equisetales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutroupicalo
Ref. sc. : Equisetum ramosissimum Desf., 1799